Piyasada Bulunmayan İlaçlar İle İlgili Çözüm Önerimiz Var!

Piyasada Bulunmayan İlaçlar İle İlgili Çözüm Önerimiz Var!

Bilindiği üzere geçen hafta Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu(TİTCK) tarafından 2017 yılında ilaçların fiyatlandırılmasına esas teşkil edecek olan EURO kuru 2.3421 olarak açıklandı. Bu açıklamadan sonra ilaçların%10-11 civarında zam alması bekleniyor. İlaçların zam alacakları dönemlerde, özellikle zamın açıklandığı ve zamın geçerli olacağı  süre arasında (45 GÜN) piyasada bulunmamaları bu ilaçların üreticiler veyahut ecza depoları tarafından stoklandığı ihtimalini akıllara getirmektedir.  14.08.1984 tarih ve 18489 sayılı resmi gazete de yayımlanan tebliğ ile  zam alan ilaçlara sürşarj yapma hakkı resmi olarak eczacılara ve ecza depolarına  verilmiştir. Üretici firmalara sürşarj hakkı verilmemiştir. Özellikle 2010 yılından sonra ülkemizde uygulanmaya başlayan ilaç takip sisteminin(İTS) yürürlüğe girmesi ile her ilacı tekilleştiren karekodların kullanılması neticesinde ilaç kutularının üzerinde fiyatlar kaldırılmış ve 1984 yılında eczacı ve ecza depolarına verilen sürşarj hakkı pratikte geçerliliğini kaybetmiştir. Bu anlamda zam alan ilaçlar ile ilgili önemli bir mevzuat boşluğu oluşmuş ve bunun neticesinde  ilaçların fiyatlarının arttığı dönemlerde bu artıştan rant sağlamak amacıyla ilaçlar bir anda piyasadan çekilmekte ve zam yürürlüğe girince her ne hikmetse tüm ilaçlar piyasaya sürülmektedir. Bu durum son yıllarda ilaca erişimin önünde ciddi bir engel oluşturmaya başlamıştır.  Bu günlerde de aynı durumu derinden hissediyoruz. Vatandaşımız, hastalarımız ilaç bulmakta , eczacılarımız ilaç temin edip hastalarına ulaştırmakta çok büyük zorluklar yaşamaktadırlar.

İşte yukarıda açıklanan nedenlerle oluşan mevzuat boşluğu hızlı bir şekilde yetkili otoriteler tarafından giderilmelidir. Bu konuda atılacak en somut ve hızlı adım şudur:  İTS'nin en önemli avantajlarından birisi her bir ilaçtan piyasada kaç kutu bulunduğunun bilinmesi ve bu ilaçların üretimden son tüketiciye (hastalar) kadar nerede bulunduğunun bilinmesidir. Fiyatı artan ilaçlardan üretimi tamamlanmış ve İTS ye bildirimi yapılmış olan, fakat henüz eczane stoklarına girmemiş tüm kutuların üretici çıkış fiyatları ve deposu çıkış fiyatlarının sabitlenmesi ve bu ilaçların son kutusu eczanelere aktarılıncaya kadar zam alamayacakları İTS ile kontrol altına alınmalı ve fiyatları bloke edilmelidir. Bu sayede fiyat artışından etkilenmeyecek olan bu ilaçların üretici firma ve ecza depoları tarafından stoklanma ihtimalleri tamamen ortadan kalkacaktır.

Diğer önemli bir husus ise tüm bu süreçleri hukuki olarak denetlemek amacıyla bir mevzuat ve çalışmasının acil olarak gerçekleştirilmesi ve yassallaştırılması en önemli konudur. Yeni bir genelge ile zam alan ilaçların piyasaya arz edilmesi teminat altına alınmalı ve eczacıların en önemlisi de vatandaşların mağduriyeti giderilmelidir. Zira 1984 yılında çıkan sürşarj genelgesinin pratikte bir geçerliliği kalmamış hatta eczacılara tanınan bu hak bir anlamda üreticiler ve ecza depolar tarafından İTS sürecinde ele geçirilmiştir. Diğer taraftan yapılacak mevzuat çalışmasında  bu konuda denetimlerin nasıl yapılacağının ve caydırıcı cezaların yer alması vatandaşlarımızın ilaca erişimini kolaylaştıracaktır.

Yukarıda açıklanan çözüm önerilerimiz; Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ve Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti tarafından değerlendirilmesi için iletilmiştir.

Meslektaşlarımıza ve kamuoyuna önemle duyurulur.

Ek-1: TİTCK'ya Giden Yazı

Ek-2: TEB'e Giden Yazı

ANKARA ECZACI ODASI
YÖNETİM KURULU